Konaklama vergisi nasıl uygulanmalı?

Yaklaşık 1 ay sonra, 1 Ocak 2023 tarihi itibari ile konaklama tesislerini yakinen ilgilendiren Konaklama Vergisinin hayata geçirilmesi planlanmış durumda.
Ancak belirtmekte yarar var ki bu uygulamanın sağlıklı şekilde hayata adaptasyonunda biraz daha vakte ihtiyaç var gibi görünüyor. 

İyice düşünüp, ortak akıl ve doğru uygulama prensipleri ile yola çıkmakta yarar var.

Şunu kabul etmek lazım; Dünya’da birçok turistik bölgede konaklama vergisi, şehir vergisi, geceleme vergisi ve benzeri isimli uygulamalar mevcut.
Bizim de bu gelir kaynağını bir şekilde oluşturmamız, Ülkemize kazandırmamız önemli ve gerekli. 

Esasta, bu gelirin ana kaynağının müşterilerimiz “misafirlerimiz” olması gerekli. Yani başka bir değişle Konaklama Vergisi mutlaka Müşteriler tarafından ödenmesi gereken bir bedel olarak uygulamaya alınmalıdır. 

Bu şekilde var olan küresel uygulamaların tüketiciler üzerindeki alışkanlığı Dünya turizm destinasyonlarının büyük bir kısmında mevcut. Dolayısı ile turistler tarafından uygulamanın yadırganacağını kesinlikle düşünmüyorum.

Konaklama Vergisinin temel nitelikleri, sonuçları ve etkileri dikkatle düşünülerek oluşturulmalı ki uygulamada süreçler sorunsuz işletilebilsin, tüm taraflar zarar görmeden bu süreci sağlıklı şekilde başlatabilsin.

Konaklama Vergisi Uygulaması  
Basit ve anlaşılır olmalı,
Geceleme ve tesis niteliğine bağlı olarak maktu/sabit bir tutar ile tespit edilmeli,
2023 yılında bu sürecin teferruatlı ve detaylı mevzuata dönüşümü sağlanmalı,
Yine 2023 yılında bu uygulamanın 2024 yılı kontratlarına adaptasyonu net şekilde sağlanmalı,
Uygulama 1 Ocak 2024 tarihi itibari ile geçerli olmalı,
Tüketicilere ve tüm paydaşlara gerekli ön bilgilendirmeler 2023 yılı içinde yapılmalı,
Özellikle elde edilen gelirlerin çevre ve sürdürülebilirlik projelerinde kullanımı sağlanmalı, yerel yönetimlerin bu konudaki fonksiyonları net tarif edilmeli ve geliştirilecek bu vizyon, pazarlama çalışmalarında öne çıkarılmalıdır.

Mevcut yapılmış olunan çalışmaya saygı duymakla birlikte, uygulamaya alınması halinde doğabilecek bazı önemli sakıncaların altını çizmek isterim.
Uygulanması düşünülen hali ile Konaklama Vergisinin, Dünyada var olan örneklerin aksine müşteri yerine, sonuçta Konaklama Hizmetini sunan işletme tarafından finanse edilme ihtimali yüksek. Bunu üstlenen işletmelerin, ödenecek %2’lik payın Cirodan olması bakımından çok ciddi bir maliyet yükü ile karşılaşması olası. Üstelik bazı işletmeler ve operatörler bu maliyeti karşılama modelini paket fiyatlarına yedirmek sureti ile bir pazarlama argümanı olarak tercih edebilirler. Bu şekilde bir uygulamayı asla yapmamalıyız. Aksi durumunda bu işlem amacını ve anlamı yitirir.

Çoğunlukla paket tur ile beslenen Akdeniz, Ege bölgesi gibi destinasyonlarda, Konaklama Vergisinin otelde mevcut planlanmış şekli ile Müşteriden tahsil edilmesi durumunda; yüzdesel konaklama vergisi hesabının (%2), “otel / acente / operatör” arasındaki net fiyatı (EB, KB, ve benzeri komisyonlardan arındırılmış net fiyat) tüketiciye ifşa etme riski söz konusu. Bu halde tüketiciye bürüt fiyatı izah etmek hem acente / operatör, hem tesis bakımından işleri zora sokabilir. 

Diğer bir husus ise uygulamadaki bazı ekstra hizmetlerden de konaklama vergisi alınacak olması, bu durum kavram karmaşasına neden olabilecek gibi görünüyor. Banket gelirleri, Sağlık Merkezi gelirleri ve benzeri ekstra gelir kalemlerinin ayrıca bu verginin konusu yapılması hem uygulamada, hem de denetimde ciddi güçlüklere neden olacaktır.

Sonuç olarak ;

Konaklama Vergisi Dünyadaki tüm önemli turizm merkezlerinde ve tüm AB ülkelerinde uygulanmakta olan ve turizm sektörüne katkı sağlayan bir gelir kaynağı olarak öne çıkmaktadır. 

Konaklama tesisi kapsamındaki yerlerin, sınıflandırılmaksızın genel bir vergi oranına tabi tutulması ve vergi matrahına konaklama dışındaki hizmetlerin de dahil edilmesi sektörün tercih etmekte ve uygulamakta zorlanacağı bir model olarak görülmektedir.

Konaklama Vergisinin yabancı ülke uygulamaları çerçevesinde değerlendirilmesi, genel olarak veya bölgesel bir sınıflandırma sonrasında, geceleme sayısına ve otelin yıldız sayısı gibi kriterlere uygun şekilde sınıflandırılması ve buna bağlı olarak 3’er aylık dönemlerle maktu bir vergi beyanına ve ödemesine tabi olması, ülkemizin koşullarına uygun bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

Bununla birlikte tahsil edilen gelirlerin mutlaka hem yerel yönetimlere hem de turizm sektörünün gelişimine, çevreye, altyapıya, sürdürülebilir bir turizm bütününe katkı sağlamak için kullanılması, son derece önemli bir yaklaşım olacaktır.

Konaklama Vergisi mutlaka Müşteriden tahsil edilecek bir vergi kavramı olarak kabul görmelidir. 
Bu Verginin ödenmesi ile ilgili yasal muhatap Konaklama tesisidir. Dolayısı ile bu rakamın müşteriden giriş esnasında kişi / geceleme sayısına göre tahsilatı zaruridir. Aksi halde diğer yasal sorumluluklar ile birlikte nerede ise cirodan %5 – 6’lara varacak olan yekün bedeller Konaklama sektörüne, Küresel ölçekteki rekabette ve Covid 19 sonrası toparlanma döneminde ciddi sekte vurabilir.

Bu yazı vesilesi ile uygulanabilir model olarak, aşağıda yer alan somut öneriyi tüm sektör paydaşlarımızın görüşlerine ve değerlendirmelerine sunuyorum.
Tesiste Konaklayacak Olan Müşterilerden (“Misafirlerden”) Tahsil Edilmesi Şartına Bağlı Olarak ;

Pansiyon, Kamp, Motel, 1 Yıldız Otel’de        kişi başı / gecelik    * 0,25 €

2 ve 3 Yıldız Tesisler                kişi başı / gecelik    * 0,50 €

4 yıldızlı tesisler                    kişi başı / gecelik    * 0,75 €

5 yıldızlı tesisler ve tatil köyleri            kişi başı / gecelik     * 1 €

-0-15’99 yaş çocuklar ve gençler konaklama vergisine tabi olmayabilir.

-TC Vatandaşlarının Vergi Mükellefi olmaları sebebi ile konaklama vergisine tabi olmamaları değerlendirilebilir.

-Konaklama Vergisi, Konaklama tesisleri tarafından müşteriden giriş esnasında tahsil edilmesi gerekir. 3 er aylık dönemlerde Vergi dairelerine beyan ile Konaklama Vergileri ödenebilir.

-Lojman, Yurt, Bakımevi, Complimentary / H Use / Info gecelemeler muaf tutulabilir.
Konaklama Vergisi gelirlerinin mutlaka “Turizmde Çevre ve Sürdürülebilirlik Kavramları” çerçevesinde kullanımı şartı ile yerel yönetimlere kısmen veya tamamen aktarılması ve alt yapı sistemlerinin gelişim planlarına göre kurgulanması fayda sağlayan işin ruhuna uyan bir yapı arz edecektir.

Saygılar, selamlar.