RUS TURİST RUBLE’NİN ALTINDA KALDI

Recep YAVUZ

Haftada yarım milyondan fazla turistin geldiği bugünlerde bile otellerde ve turistik işletmelerin bir kısmında mutsuzluk hakim. Oysa temmuz itibarı ile pandemi öncesi döneminin geliş sayılarına ulaşıldı. Ancak, bu bile aradan geçen 4 yılda ilave gelen otel kapasiteleri şişen bölgeyi doldurmaya yetmiyor demek ki. Bu yüzden bu yılı Antalya’nın geliş rekoru olan 15 milyon 280 bin turistle kapatsak bile memnuniyetsizlik söz konusu olabilir.

Konunun beklenti ile doğrudan ilişkili olduğunu düşünüyorum. Pandemi ertesinde yaşanan türbülanslı dönemin ardından 2022 deki olumlu havanın gazıyla çıtayı oldukça yukarıya çektik. Öngörüler de o yöndeydi, normalleşen Avrupa pazarlarına , savaşın soğuması ile artabilecek Ruslar ’da eklenince 2023 yılını Antalya tarihinin en iyi sezonu olacağını öngörmek pek hayalci değildi aslında. Artan maliyetler nedeni ile revize edilen fiyatlar, başlangıçta pek endişe yaratmadı, pek de konuşulmadı o zamanlar.

Turist geliş sayılarının yüksekliğine rağmen sektördeki boşlukların ana nedeni Rus turistlerle ilgili beklenti ve planlamanın gerçekleşmemesinde yatıyor aslında. Başta Almanya ve İngiltere olmak üzere Polonya, Hollanda, Kazakistan gibi yoğunluklu pazarlar 2019 yılının üzerinde seyrediyorlar. 2019 yılına göre en büyük düşüş Rus ve Ukrayna’dan. İlk altı ayda 1 milyon 310 bin Rus turist geldi, bu sayı 2019 yılında 2 milyon 112 bin idi. 800 yüz bin daha az, yani pandemi öncesinin % 38 altında. Haliyle konseptlerini Rus turistlere göre kurup, Rus pazarına doğrudan bağlı işletmeler bu kayıptan ciddi ölçüde etkilendiler. Diğer ülkelerdeki artış Ruslardaki düşüşü kapatamıyor.

‘Neden gelmiyorlar, nereye gidiyor Rus Turistler’? sorusu bu yılın en çok sorgulanan konusu oldu.

Uçuşlara dair bir çok engel aşılmış, diplomatik konular büyük ölçüde bertaraf edilmişken neden Türkiye’ye beklenildiği yoğunlukta gelmiyorlar? neden Rusların el freni çekik ?

Bunun tek bir nedeni yok ;

uçuş rotasının değişmesi ile uzayan uçuş süresi,
artan tatil maliyetleri,
rakip ülkelerdeki cazip ürünler,
yerleşik Rusların Antalya’da kiraladıkları evleri pazarlamaları,
Rusya’daki ekonomik daralma.

Her birinin bu sonuçta mutlaka farklı ağırlıklarda payı vardır. Ancak son maddeyi hafife almayalım. Savaşın ve ardından gelen yaptırımların sonuçları yavaş yavaş Rusya ekonomisine bir kabus gibi çökmeye ve halkın yaşamını zorlamaya başladı. İhracatı kısıtlanan, ithalatı para biriminin değer kaybetmesi ile gittikçe zorlaşan Rusya, savaş ertesinde ülkeyi terk eden yabancıların yarattığı kaybı kapatmakta zorlanıyor.

Rus para birimi Ruble son bir yıldır süratle değer kaybediyor ve bugün itibarı ile son bir yılın en düşük seviyesine indi. Bir Amerikan Doları 90 Ruble, 1 Euro 100 Ruble civarında. Bu, tatile çıkmak isteyenlere ek maliyet getiriyor, zira tatil ödemesi her ne kadar Ruble ile olsa da, fiyatlandırma Dolar veya Euro üzerinden yapılıyor. Alım gücü düşen Rus turiste, bir de gideceği ülkedeki maliyeti artan tatil ağır geliyor. Bütçesi rahat olanlar kaldıkları yerden devam ederken, bütçesi kısıtlı olan ve Rublenin altında kalan orta kesim en azından daha düşük maliyetli tatilleri tercih ediyorlar. Bu yüzden Belek’te, Kundu’da yoğunluklar kısmen beklentilerin altında kalırken, Side ve Alanya bölgesi daha yoğun bir sezon yaşıyor.