Turizmde yerli turistin payı

Pandemiden sonra, Rusya Ukrayna savaşı nedeni ile özellikle turizmde geçen yıllara göre ciddi gelişmeler olmuştur. Diğer bir deyişle son dönemlerde altın yılını yaşamaktadır. Bunu TÜİK verileri ile değerlendirirsek:

Turizm geliri Nisan, Mayıs ve Haziran aylarından oluşan II. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %190.2 artarak 8 milyar 717 milyon 103 bin dolar olmuştur.

Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) %83.8’i yabancı ziyaretçilerden, %16.2’si ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edilmiştir

Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize etmektedirler. Bu çeyrekte yapılan harcamaların 6 milyar 273 milyon 64 bin dolarını kişisel harcamalar, 2 milyar 444 milyon 39 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturmuştur.

Buraya kadar genel verileri yazdım. Bu Turizmimiz için gerçekten güzel gelişmeler olmakla beraber. Esas burada üzerinde durmamız gereken çok daha önemli bir nokta vardır. Bu da yerli turistin bu zamanda nasıl hareket ettiğidir. Düşünün siz bir Alman vatandaşı emekli maaşının da altında bir ücretle Türkiye’de lüks bir otelde 20 – 25 gün her şey dahil tatil yapabilirken, vatandaşımızın durumu nedir?

Yine TÜİK verilerini baz alarak sizlerle bazı verileri paylaşmak istiyorum.  Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarından oluşan III. çeyrekte, yurt içinde ikamet eden 18 milyon 786 bin kişi seyahate çıktı. Seyahate çıkanların bir ve daha fazla geceleme kaydı ile ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %6,4 artarak 23 milyon 121 bin seyahat olarak gerçekleşmiştir. Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 227 milyon 455 bin geceleme yaptı. Ortalama geceleme sayısı 9,8 gece olmuştur. Bu veriye bakarak çok güzel diye düşünebilirsiniz.

İsterseniz devamını da inceleyelim. Yerli turistlerin, yurt içinde yaptıkları seyahat harcamaları 2021 yılının III. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %58 artarak 29 milyar 803 milyon 437 bin TL olarak gerçekleşmiştir. Bu harcamaların %89,1'ini 26 milyar 559 milyon 725 bin TL ile kişisel harcamalar, %10,9'unu ise 3 milyar 243 milyon 711 bin TL ile paket tur harcamaları oluşturmuştur. Seyahat başına yapılan ortalama harcama ise 1 289 TL olmuştur. Seyahat başına 1.289 TL harcama sizce 9.8 gün ortalama geceleme yapan bir kişinin bir otelde konaklama şansı olan bir harcamasımıdır sizce? Tabi ki hayır. Otellerde bir gece konaklamanın 1.000 TL civarında olduğunu düşünürsek. Bu da 5 yıldızlı oteller değil.

Bu çeyrekte harcama türlerinin toplam seyahat harcamaları içerisindeki dağılım oranları incelendiğinde en fazla paya %32,4 ile yeme ve içme harcamaları, %23,1 ile ulaştırma harcamaları ve %15,3 ile konaklama harcamaları sahip olmuştur. Bu harcama türlerinin geçen yılın aynı dönemine göre değişim oranları incelendiğinde ise yeme ve içme harcamalarında %41, ulaştırma harcamalarında %37,8 ve konaklama harcamalarında ise %63,6'lık artış görülmüştür. Devam edelim bakalım bizi bu veriler nereye götürecek.

Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 139 milyon 316 bin geceleme sayısı ile en çok "arkadaş veya akraba evinde" kalmıştır. Konaklama türlerine göre geceleme sayısında ikinci sırada 50 milyon 790 bin geceleme ile "kendi evi" yer alırken, "otel" 18 milyon 626 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada yer almıştır.

Özetlersek yaklaşık 209.000.000 geceleme yapılmıştır. Yukarıda yazıldığı gibi otellerde konaklama sadece 18.000.000’dur. Bunu oranlarsak sadece % 8.6 gibi traji komik bir oran ortaya çıkmaktadır. Peki bizim ülkemizin her köşesi güzelliklerle dolu bir yer. Burada gerçekten çok ama çok güzel tesisler yapılmıştır.

Neden burada kendi emeklimiz, vatandaşımız faydalanamamaktadır. Bunu sorgulamak gerekmektedir. Bunun için sadece turizmciden bir fedakarlık beklemek ile olmaz. Zaten şu an otellerin işletme giderleri çok yüksektir. Fakat devlet ile turizmci el ele vererek buna kısmen de olsa bir çözüm üretebilir. Vatandaşımızın da bu tesislerden faydalanması sağlanmalıdır.

Biz devletten bunu beklerken bir de % 2 konaklama vergisi konmuştur. Hiç olmaz ise yerli turiste bu verginin kaldırılması en azından bir başlangıç olmalıdır.

Esasında bu konu hakkında yazılacak o kadar çok şey var ki bir köşeye sığmaz. Bu hafta içinde değerli yazar arkadaşlarımızla Antalya’da bir araya geleceğiz. Kendileri turizmin duayenleridir. En azından Turizmdays olarak ilk etapta neler yapılabilir konusunda bir paylaşım yapmak istiyorum. Toplantıdan sonra görüşümü size bundan sonraki yazımda yazacağım. Umarım bu yazı bir değişimin başlangıcı olur.

Sevgiyle kalın.