Neden bu soruyu sorma gereği hissettim.
Çünkü bazı ekonomistlerden yeni bir global krizin çıkabileceği yönünde açıklama ve söylemler gelmeye başladı.
Gerçekten yeni bir kriz kapımızda mı?
Bazı balonlar oluşuyor mu?
Bu soruların cevaplarını önümüzdeki haftalarda bazı göstergelerin ve gelişmelerin ışığı altında değerlendirmek daha doğru olacak.
Krizin etkilerinin geçtiğini ve ekonomilerin düzlüğe çıktığını henüz göstergelerin tamamı desteklemiyor.
ABD ekonomisinin iyileşmeye dönük önemli sinyalleri enflasyon haricinde çıkmaya başladı.
Ancak Avrupa ve gelişmekte olan ülkelerde kriz tam manasıyla atlatılabilmiş değil.
Global kriz tam atlatılamamışken tekrar şiddetini arttırırsa ve birçok krizi geride bırakmış turizm sektörü bundan etkilenir mi? Sorusunu “yeni bir kriz dalgası gelebilir sesleri çıkmaya başladığı için” sorma gereği hissediyorum.
Geçmişte yaşamış olduğumuz 2001 ve 2008-2009 krizlerine baktığımızda ülkemize gelen ziyaretçi sayılarında bir gerileme olmadığı gibi artışların olduğunu görüyoruz.
2001 yılında ülkemizi 11.3 milyon yabancı ziyaret etmişken 2002 yılında bu rakam %14.6 artarak 12.9 milyona çıkmıştır.
Gelir ise dolar bazında %25 oranında artış göstermiştir.
Yine 2008’den 2009 yılına gelen yabancı sayısının, %3.5, 2009’dan 2010 yılına ise %4.3 oranlarında arttığını gözlemliyoruz.
2008-2009 yıllarındaki gelirlerimiz ise 19 milyon dolar civarında seyrederek önemli bir artış kaydetmemiştir.
Gelirlerin artmamasının temel nedeni ise o yıllarda düşen petrol ve emtia fiyatlarından kaynaklanmaktadır.
Son iki global krize baktığımızda sektörümüzün olumsuz yönde etkilenmediğini görmekteyiz.
Belki büyüme hızımızı yavaşlatmış olabilir.
Ancak krizlerin kur artışı yaratarak Türk lirasının değerinin düşmesi ile de sektörümüze kısa dönemli de olsa bir rekabet avantajı yarattığı bile söylenebilir.
Ancak krizlerin zamanlaması yönünden ve artçı etkilerinin ekonominin tüm kesimlerini ve sektörlerini olumsuz yönde etkileyebileceği başka noktaları gözden kaçırmamız gerekiyor.
Bunları da ilerleyen dönemlerde ele alıp değerlendireceğim.