Yıl 2022 Pandeminin Üçüncü Yılı

Dr. M. Recai YILMAZ

Kocaman bir yılı daha bitirdik.

Yeni yılın ilk günlerine gerçekler ve umutlarla başladık. Bundan aşağı yukarı tam iki yıl önce Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Çin'de bilinmeyen bir zatürre türüyle ilgili uyarıda bulunmuş ve yeni koronavirüsün yol açtığı hastalığı daha sonra Covid-19 olarak adlandırmıştı. Ardından pandemi ile geçecek günlerimiz başlamıştı. Etkilerini birçok alanda gördüğümüz pandemi ile halen birlikteyiz.

Umudumuz 2022 yılında etkisini azaltan ya da biten bir pandemi sonuna yaklaşmak.

Tabi ki geçen yıllara göre faklı noktadayız.

Pandemi ile öğrendiklerimiz var, öğrenemediklerimiz var.

Halihazırda devam eden pandemiden çıkarılacak derslerden geleceğin pandemilerine hazırlık yapma fırsatımız var. Bu hazırlıklar, ekonomik ve sosyal etkilerin azaltılmasına yardımcı olacak kararları yönlendirebilecektir. Şeffaflık, kararlı liderlik, etkili iletişim, dayanışma, hesap verebilirlik, yenilikçi teknolojileri, finansman mekanizmalarını ve yeni kurumları oluşturmak geleceğin pandemilerine hazırlıkta hayati öneme sahiptir.

Mevcut Covid-19 pandemisi sürecinde gündelik hayatı etkileyen kısıtlamalar, maske gibi kişisel koruyucu kullanımı, aşılar toplum iletişiminde öne çıkan konular olmuştur. Etkili iletişim stratejilerinin her zaman uygulanamaması Covid-19 pandemisinde toplumda panikten unutkanlığa uzanan davranış çeşitliliğinin nedeni olmuştur.

Bu pandemide;

Kitle bağışıklığının (toplumu enfeksiyona açık bırakma) iyi bir seçenek olmadığı anlaşılmıştır.
Hijyen ve temizlik gibi temel halk sağlığı önlemlerinin önemi iyi anlaşılmıştır.
İzolasyon ve karantina gibi geleneksel uygulamalar yeniden uygulanmaya başlamıştır.
Seyahat, sokağa çıkma başta olmak üzere uzun süreli kısıtlamalar uygulanmıştır.
Pandemide aşıların ortaya çıkması ile halk sağlığı önlemlerinin önemini azaltmadığı gibi ortaya çıkan mutasyonlar nedeniyle aşılar ve halk sağlığı tedbirlerinin beraber uygulanması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Eğer görebilirsek;

Pandemi sonrasında sağlık hizmetleri ve sağlık kurumlarının kapasitelerinin geliştirilme, pandemi ile ilgili kişisel koruyucu ekipmanları üretim, tedarik, stoklanma ve dağıtım süreçlerinin iyileştirilmesine, pandemi hazırlık ve yanıtının tek bir noktadan koordine edilmesine, sağlığa yönelik büyük tehditlerin ve bu tehditlere yönelik önlemlerin belirlenmesine, araştırma-geliştirme çalışmalarının finanse edilmesine, temel tıbbi malzeme ve ekipmanlarının stoklanmasına ve üretim kapasitelerinin desteklenmesine, hangi hizmetlerin hangi aşamada ne kadar sürdürülmesine (Turizm, Eğitim vd.), sağlık başta olmak üzere, gıda, temizlik, kişisel hijyen ürünleri üretimi, dağıtımı, ulaşım, güvenlik, altyapı hizmetleri gibi kritik hizmetlerinin pandemi koşullarında sürdürülmesine, üretimin süreceği alanları, üretimin durdurulacağı sektörlerin belirlenmesine, çalışma hayatı düzenine ve eğitimin desteklenmesine şimdiden çalışmalıyız, hazırlıklar yapmalıyız.

Önümüzdeki dönemi aşılar, toplum bağışıklığı, varyantlar, pandemi tedbirlerine toplumun uyumu şekillendirecektir.