Turizm Fonu kurulsun, büyük şirketler borsaya girsin

FİKRİ CİNOKUR - ANTALYA - Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) pandemide ekonomisi en fazla zarar gören ve kötü senaryoya göre 29 milyar lira gelir kaybı öngörülen Antalya raporunu bakanlara gönderdi.  Raporda, Turizm Fonu kurulması ve  büyük şirketlerin borsaya girmesi önerildi.

ATSO Başkanı Davut Çetin, mayıs ayında pandeminin Antalya ekonomisine etkileri konusunda rapor hazrladıklarını belirterek bu raporu bakanlara gönderdiklerini  bildirdi.

'Rapor ile ilk kez Antalya’da turizmin ekonomiye etkisini net olarak ortaya koyduklarını ifade eden Çetin, şunları kaydetti.

''Turizme bağlı Antalya ekonomisinde ortaya çıkacak gelir kaybı iyimser senaryoda yaklaşık 20 milyar TL, kötümser senaryoda 29 milyar TL, kapanma dönemindeki kaybımız ise 9 milyar TL olarak öngörüldü.  Raporla (Antalya’ya dikkat edin) dedik. Pandemi etkisi dışında turizmde sert bir kriz olacağı uyarısını yaptık. Bunu önce Valimize, sonra Dışişleri Bakanımıza söyledik.  Panik doğurmamak için çok yaymadık. Büyük bir gelir kaybı yaşıyoruz.''

Raporda Hükümet, kent ve işletmeler için çeşitli önerilerde bulunduklarını  anlatan Çetin, şöyle devam etti.

“Antalya pandemiden en fazla etkilenen ildir. Antalya’nın kaybı telafi edilmelidir. Pandemiden ve turizm krizinden etkilenen sektörlerde destekler 2021 yılında da sürdürülmesi gerekir. Uzun vadeli sıkıntılar için hazır olmalıyız. Kriz ve risk yönetimine önem vermeliyiz. İkinci dalgayı dikkate alın, gelecek yıl turizmde sorunun devam edebileceğini düşünerek planlar yapın. Nakit akım tabloları hazırlayın.''

-Rapordan başlıklar

ATSO'nun raporunda istihdam desteğinin kalıcı hale getirilmesi, ücretsiz izin desteğinin artırılması, geçici çalışanların da destek kapsamına alınması istendi.

-Büyük şirketler borsaya girmeli

 Pandemiden yüksek derecede zarar gören işletmelere kira, elektrik ve diğer genel giderleri için Avrupa ülkelerinde olduğu gibi belirli düzeyde nakdi hibe destek sağlanması istenilen raporda, turizm sektörüne banka kredisi yerine Türkiye Varlık Fonu kanalı veya Merkez Bankası tahvil alımıyla uzun vadeli finansman sağlanması önerildi.

Büyük şirketlerin banka kredisi kullanmak yerine borsaya girmesini veya tahvil ihraç etmesi önerilen raporda şu görüşlere yer verildi.

-Turizmde kriz yönetimi modeli uygulanmalıdır. Dijital turizm destinasyon yönetimi güçlendirilmelidir.

-Pandemi dönemi konaklama sektöründe dijital-ekolojik dönüşüm ve renovasyon yatırımları için değerlendirilmeli.

-Dijital kent uygulamalarıyla küçük işletmeler desteklenmeli, akıllı kent-lojistik sistemi kurulmalıdır.

-Tarım sektörüne girdi finansmanı  ve genç istihdam destekleri verilmelidir

-Tarımsal örgütlenme konusunda ezber değişmelidir. BAKA bünyesinde Bölge Tarım Planlama ve Yönlendirme Kurulu oluşturulmalıdır.

-Sanayide hızlı toparlanma için Antalya 4.0 projesinde önerilen akıllı uzmanlaşma stratejileri uygulamaya konmalıdır. İnşaat sektörüne akıllı-yeşil bina dönüşüm desteği verilmelidir.

-Turizm Fonu kurulsun

Krizlere karşı turizm sektörü için fon kurulması da önerilen raporda şöyle denildi.

''Diğer önemli öneri turizm sektörü için fon kurulması, Merkez Bankası finansmanıdır. Turizm sektöründe kredi artık çözüm değildir. 4 yıl önce Antalya turizmi kredisi 12 milyar Liraydı, şimdi 50 milyara doğru gidiyor. Bu meseleyi tek başına bankalar çözemez. Ya Türkiye Varlık Fonu bünyesinde özel bir fon kurulmalıdır ya da turizm kredileri yerine tahvil çıkarılmalı, bu tahvilleri Merkez Bankası almalı, sektöre uzun vadeli, düşük faizli finansman sağlanmalıdır.

Büyük şirketlerin kredi almak yerine borsaya girmesi önemlidir. Türkiye’nin mevduatı 2 trilyon 900 milyar lira. Kredi 3 trilyon 100 milyar. Bütün mevduat ya vadesiz, ya en fazla 3 ay vadeli. Böyle bir mevduatla uzun vadeli kredi verilemez. Artık büyük şirketlere borsaya girme, halka açılma yolu gösterilmelidir.''